
De Diamant racefiets 67, het profmodel
Het Modell 67 is een van de meest legendarische racemodellen uit de geschiedenis van het merk Diamant. Dit meesterwerk werd vlak voor de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn gebouwd als rechtstreekse doorontwikkeling van het Modell 66. In deze blogpost werpen we een blik op de bewogen geschiedenis van dit model en leggen uit waarom de Diamant 67 tot op de dag van vandaag veel mensen fascineert.
Topprestaties voor de olympiade: De oorsprong van de Diamant 67
Het jaar 1936 markeert de geboorte van de Diamant 67. Met het oog op de aanstaande Olympische Spelen in Berlijn werd onder hoogspanning gewerkt aan de opvolger van het Modell 66, aangezien deze fiets voor een topmodel racefiets eigenlijk te zwaar was. Op 16 maart van dat jaar werd het eerste prototype van de Diamant 67 gepresenteerd.

Deze innovatieve racefiets had een bijzonder licht frame van extra dunwandig chroom-molybdeenstaal met een wanddikte van slechts 0,6 mm en fraaie, opengewerkte uitvaleinden. De zadelpen en de naven waren gemaakt van lichtmetaal. De rest bleef ongewijzigd. Met een gewicht van ongeveer 2650 gram was het frame inclusief de voorvork bij een framemaat van 55 cm ongeveer 900 gram lichter dan het originele Modell 66.

Diamant 66 – Berufsfahrer-Modell
In 1932 werkte de ontwikkelingsafdeling van Diamant koortsachtig aan een compleet nieuwe racemachine. Het resultaat was het Modell 66, de voorganger van de Diamant 67. Hij kreeg standaard de aanduiding ‘Berufsfaher-Modell’ (profmodel), dat tot uitdrukking werd gebracht met een embleem op de zitbuis.
In die tijd was de wedstrijdsport officieel een amateursport en er waren geen professionele atleten in de moderne zin van het woord. Formeel waren wedstrijdsporters georganiseerd in bedrijfssportverenigingen, bijvoorbeeld bij Diamant en andere bedrijven. Hoewel deze atleten officieel werkzaam waren als bijvoorbeeld lopendebandmedewerker, werden ze voor hun sportactiviteiten vrijgesteld van hun reguliere werk. Deze atleten werden in de volksmond ook wel beroepssporters genoemd, vooral als het om wielrenners ging.
Het Modell 66 was vanaf het jaar 1934 te koop voor 143,00 Reichsmarken.

De Diamant 67 gaat in serieproductie
Op 22 mei 1936, ongeveer twee maanden voor de Olympische Zomerspelen in Berlijn, begon de serieproductie van de Diamant 67. Ondanks het lichtgewicht frame bleef het Modell 67 relatief zwaar door het gebruik van stalen onderdelen. Dat veranderde echter fundamenteel in het jaar 1937. Vanaf dat moment kon deze racefiets worden uitgerust met lichtmetalen onderdelen tegen een meerprijs van 20 Reichsmarken. De onderdelen die voortaan uit lichtmetaal werden gemaakt, waren onder anderen:
- Stuur
- Stuurpen
- Pedalen met toe-clips
- Naven
- Velgremmen
- Vleugelmoeren
- Zadelpen
- Zadelrails
Vanaf toen was het Modell 67 ineens erg licht en zette nieuwe maatstaven.

Lichter, sneller, kleurrijker
Vanaf de jaren 1930 bepaalden een aantal ontwikkelingen en veranderingen het beeld van de Duitse fietsindustrie. Het gebruik van lichtmetaal bij de productie van diverse onderdelen zorgde voor een flinke gewichtsbesparing. In de wedstrijdsport werden voor het eerst derailleurversnellingen gebruikt. Ook werden de fietsen optisch fraaier met gekleurde emailafwerkingen en decoratieve balhoofdplaatjes.
De mysterieuze marketing op de frames van de Diamant 67
Vanaf 27 april 1938, ofwel vanaf framenummer 1.046.888, werden de extreem dunwandige 0,6 mm buizen vervangen door dikkere 0,8 mm buizen. Dat had waarschijnlijk te maken met het ontstaan van frameschade door het gebruik van deze dunne buizen.
De Diamant 67 werd tot november 1942 geproduceerd. In totaal werden er ruim 14.000 exemplaren gebouwd. Enkele frames die tussen 12-12-1938 en 12-08-1940 werden gebouwd, waren bijzonder omdat ze een kenmerkende ‘R’ op de balhoofdbuis hadden. De betekenis van deze ‘R’ blijft onduidelijk, hoewel er 652 frames met deze markering werden gebouwd.

Na de Tweede Wereldoorlog werden er tot april 1954 nog iets minder dan 700 fietsen van het Modell 67 geproduceerd. Deze hadden allemaal een framenummer dat teruggedateerd kan worden naar 7 maart 1944. Deze nummers waren echter al toegewezen aan andere modellen die in het jaar 1944 werden gebouwd. Tot op de dag van vandaag kunnen we alleen maar speculeren over de reden van deze nummering.
Conclusie: Met de Diamant 67 werd het prototype voor Diamant-racefietsen gecreëerd, dat ook in de daaropvolgende decennia succesvol zou zijn. De voortdurende verbeteringen, zoals de aanpassing van de wanddikte en het gebruik van lichtmetalen onderdelen, weerspiegelen de innovatiedrang en de technische doorontwikkeling. Dit icoon uit de wielergeschiedenis heeft niet alleen een stempel gedrukt op zijn tijd, maar heeft ook de basis gelegd voor toekomstige generaties.