Diamant
historia kultowej marki z Niemiec Wschodnich
140 lat historii to imponująca podróż. W oparciu o innowacyjność i odwagę, firma Diamant szybko odniosła sukces. Historia firmy Diamant to także szczęśliwe zbiegi okoliczności, jak również porażki i momenty, w których wykazywaliśmy elastyczność. Odzwierciedla nie tylko historię naszego rodzinnego miasta Chemnitz w Saksonii, ale również szerszą historię przemysłu Niemiec Wschodnich.
Tekst jest trochę długi, ale warto go przeczytać. Oto naprawdę krótkie podsumowanie:
- Firma powstała w 1885 roku, w Chemnitz-Reichenbrand, jako producent elementów do maszyn dziewiarskich. Produkcję rowerów rozpoczęto w 1895 roku.
- Znaczne sukcesy w kolarstwie szosowym w latach dwudziestych i pięćdziesiątych XX wieku, w tym tytuł pierwszego niemieckiego mistrza świata.
- Popularna i poszukiwana marka rowerów, spośród dwóch istniejących w Niemczech Wschodnich.
- Po zjednoczeniu Niemiec uratowana przed bankructwem przez firmę Villiger została przeniesiona do obecnej lokalizacji w Hartmannsdorf.
Od 2003 roku firma należy do marki Trek, ale wszystkie nasze rowery nadal składane są przez pracowników Diamanta.
1885 – 1912: Wczesne lata – od maszyn dziewiarskich do rowerów
Historia zaczyna się od porażki. W 1885 roku Friedrich Nevoigt traci pracę w fabryce maszyn dziewiarskich. Ponieważ potrzebuje pracy, zaczyna na własną rękę produkować płyty do maszyn dziewiarskich. Odnosi taki sukces, że do firmy przyłącza się jego brat Wilhelm. Pierwszy spadek sprzedaży inspiruje ich do dywersyfikacji działalności i rozpoczęcia produkcji stalówek do piór ze stopu stali, który nazwali „stalą Diamant”. Gdy w połowie lat 90. XIX wieku „welocyped” staje się hitem, zdają sobie sprawę, że ich stal idealnie nadaje się również do produkcji ram rowerowych.
Wilhelm i Friedrich byli wynalazcami z powołania, a rowery Diamant były od początku starannie wykonane, co do dziś stanowi świadectwo niemieckiej inżynierii. Do 1898 roku wprowadzają dwie przełomowe innowacje:
- Świecową lampkę rowerową, która rozświetla ciemność.
- Pierwszy w Niemczech łańcuch dwurolkowy, obecnie standardowo montowany we wszystkich rowerach.
Ciężka praca opłaca się. Rowery Diamant zyskują popularność i w latach 1911–1912 firma przyjmuje nazwę Diamant. Bracia Nevoigt zabezpieczają również swoją markę nazwą i logo „Diamant”. Rozpoczyna się wyjątkowa historia.
1913 – 1945: Rowerowi pionierzy – rozwój dzięki innowacyjnej technologii rowerowej
Niestety podczas I Wojny Światowej firma Diamant zostaje zmuszona do produkcji sprzętu wojskowego. Dopiero w 1918 roku Fahrradwerke wznawia produkcję rowerów. W 1922 roku produkcja wzrasta do imponujących 55 000 rowerów rocznie, a w 1926 roku firma opatentowuje 12(!) rozwiązań, które doprowadzają do następujących przełomowych innowacji:
- Lekki rower torowy ważący mniej niż 7 kg (a to dopiero 1927 rok)!
- „Zdrowotna kierownica” zapewniająca swobodne ułożenie dłoni, dzięki której Diamant tworzy podwaliny nowoczesnej ergonomii rowerowej.
- Pierwsze nakrętki z dźwigniami umożliwiające szybką zmianę kół, które utorowały drogę do wynalezienia szybkozamykacza przez Tullio Campagnolo w 1933 roku.
Na początku lat dwudziestych XX wieku jeden sukces wyścigowy goni drugi. Interes kwitnie, a marka Diamant świeci pełną mocą. Jednakże w czasie Wielkiego kryzysu początkowy blask Diamant również przygasa. Bracia Nevoigt już dawno opuścili firmę, i to nie całkiem pokojowo. W 1928 roku Opel przejmuje firmę, co wywołuje spore zamieszanie. Firma Diamant na krótko zajmuje się motocyklami. Niektóre z tych maszyn ostatecznie dotarły aż do Indii. Okres ten stanowi również podwaliny pod wczesny rozwój roweru elektrycznego. Na przykład rower dostawczy Diamant z 1934 roku mógł być wyposażony w mały silnik firmy Fichtel & Sachs.
Jakość rowerów spada. Opel stawia na tanią produkcję, aby zwiększyć sprzedaż dzięki niskim cenom. Jednak takie podejście zwyczajnie nie pasuje do marki Diamant. Zarząd buntuje się, odzyskuje niezależność i ponownie skupia się na wysokiej jakości rowerach z Saksonii.
Po czym wybucha II Wojna Światowa. To najciemniejszy okres w historii firmy, gdyż fabryki rowerów Diamant również stosują pracę przymusową przy produkcji uzbrojenia. 5 marca 1945 roku ponad 900 amerykańskich bombowców atakuje przemysłowe miasto Chemnitz, zostawiając zgliszcza. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności fabryki Diamant nie zostają zniszczone wskutek bombardowania. W ramach porozumień naprawczych, maszyny z sąsiednich fabryk Wanderer są demontowane i wysyłane do ZSRR. Po raz kolejny przypadek odgrywa rolę w losie firmy Diamant: Fahrradwerke zajmuje wystarczająco niską pozycję na liście. Polityka demontażu zostaje przedwcześnie przerwana.
1946 – 1990: Wymagające osiągnięcia – Wyścig Pokoju daje początek kultowej reputacji
W 1946 roku publiczne referendum rozwiązuje firmę Diamant AG. Radziecka spółka akcyjna Awtowelo (skrót od „rower samobieżny”) przejmuje firmę Diamant. Niedługo potem Diamant staje się przedsiębiorstwem państwowym (VEB). Po raz kolejny Fahrradwerke stoi na krawędzi upadku, ponieważ VEB ma zrezygnować z rowerów i skupić się na maszynach dziewiarskich. Wówczas władze NRD dostrzegają potencjał ekonomiczny wysokiej jakości rowerów, które w Niemczech Wschodnich produkuje tylko firma Diamant.
Rower i rowerzysta stają się legendą. W 1955 roku „Täve” Schur na rowerze szosowym nr 167 wygrywa Course de la Paix (Wyścig Pokoju), co oznacza pierwsze zwycięstwo niemieckiego kolarza w największym wyścigu szosowym po tej stronie Żelaznej Kurtyny. Na modelu „Peace Race” Schur, jako pierwszy Niemiec, zostaje również mistrzem świata amatorów na szosie we Francji w 1958 roku (i ponownie w 1959 roku).
Nie jest on jedynym znanym niemieckim zawodowcem, który jeździł (przynajmniej przez jakiś czas) na rowerze Diamant (poniższa lista mogłaby być jeszcze dłuższa):
- Uwe Ampler: Czterokrotny zwycięzca Wyścigu Pokoju, złoty medalista olimpijski w jeździe drużynowej na czas mężczyzn
- Adolf i Richard Huschke: Najbardziej utytułowani bracia kolarscy w Niemczech w latach 20. XX wieku, z których Richard do dziś dzierży rekord dystansu pokonanego podczas berlińskiej sześciodniówki
- Gustav „Täve” Schur: Pierwsi sławni kolarze z Niemiec Wschodnich. Dwukrotny mistrz świata amatorów w sezonach 1958/1959 oraz dwukrotny zwycięzca Wyścigu Pokoju.
- Jan Ullrich: Cudowne dziecko niemieckiego kolarstwa, pełen talentu i potencjału, pierwszy i jedyny niemiecki zwycięzca Tour de France w 1997 r.
- Jens Voigt: Zwycięzca dwóch etapów Tour de France, posiadacz rekordu w jeździe godzinnej z 2014 roku, niezwykle popularna osobowość międzynarodowego kolarstwa
Erik Zabel: 211 wygranych na koncie, w tym sześć zwycięstw w klasyfikacji punktowej Tour de France, co czyni go jednym z najlepszych sprinterów wszech czasów
W NRD jest tylko kilka marek rowerów: Diamant, Mifa i do początku lat 60-tych Möve. Każdy, kto pragnie dobrego roweru, kupuje rower Diamant. Już wówczas Diamant zarabia większość pieniędzy na sprzedaży sportowych rowerów turystycznych, używanych na co dzień i podczas wakacji. Jednak w ścisłej współpracy z Instytutem badań i rozwoju sprzętu sportowego (FES) w Chemnitz powstaje również wiele niezwykle innowacyjnych i wyczynowych rowerów szosowych.
1990 – 2003: Nowy początek po zjednoczeniu – saksońskie rzemiosło ze szwajcarskim wsparciem
Pod koniec ery NRD brakuje zasobów i nowoczesnego sprzętu. Po zjednoczeniu Niemiec dział produkcji rowerów i maszyn dziewiarskich zostaje rozdzielony. Popyt na rowery produkowane w Niemczech Wschodnich załamuje się. Największy szwajcarski producent, Villiger, ratuje firmę Diamant przed upadkiem, doceniając nieocenione umiejętności pracowników Diamant.
Firma Villiger, mająca ponad 100-letnią tradycję w produkcji cygar, rozpoczyna produkcję rowerów dopiero w latach 80. XX wieku. Villiger z sukcesem inwestuje w Diamant i trafia na pierwsze strony gazet dzięki kreatywnym i odważnym innowacjom. Niestety, niektóre są bardziej ciekawe niż sprytne:
- City-Blitz: Drugi seryjnie produkowany niemiecki rower elektryczny o zasięgu 26 km.
- Handy: Niepraktyczny rower składany wykonany ze stali nierdzewnej.
- Stripper: Ręcznie spawany rower pokryty lakierem bezbarwnym, produkowany w małych seriach, ale borykający się z wieloma problemami.
- Beachcruiser F40: Eksperymentalny rower z zupełnie nowej kategorii.
- Rower demonstracyjny Tepex™: Innowacyjny rower miejski wykonany z kompozytów zamiast metalu.
- Snike: Rower z obrotowym mechanizmem kierowniczym obsługiwanym za pomocą bioder.
W 1995 roku stare fabryki rowerów osiągają kres działalności. Firma Diamant przenosi się z Chemnitz-Reichenbrand na obrzeża miasta Hartmannsdorf, do zupełnie nowej lokacji. Jest to ostatnie tchnienie działu maszyn dziewiarskich. Budują halę, ale nie dają rady się do niej wprowadzić, bo ogłaszają bankructwo.
Po 2004 roku: Renesans – chwila, oni nadal istnieją!
Na przełomie milenium rynek rowerowy zaczyna się kurczyć. Villiger postanawia skupić się na cygarach i w 2002 roku odchodzi z branży rowerowej. Trek, amerykańska firma należąca do rodziny Burke, przejmuje markę i wszystkie podmarki Villiger – w tym Diamant. Najstarszy niemiecki producent rowerów wzbudza zainteresowanie Johna Burke, prezesa firmy Trek. Trek ostatecznie zaprzestaje produkcji niemal wszystkich podmarek, ale Diamant pozostaje.
Do tego Diamant rozszerza działalność na nowe rynki. Po raz pierwszy od ponad 125 lat Diamant pojawia się w witrynach sklepowych w Austrii i Szwajcarii. W Szwajcarii Diamant odnosi tak wielki sukces, że w ciągu 15 lat jego udział w rynku przewyższa ten w Niemczech. Obecnie co roku ponad 50 000 osób kupuje nowy rower marki Diamant.
DiaDiamant korzysta ze stabilnego łańcucha dostaw firmy Trek i przyjaznej sprzedawcom kultury dystrybucji. Choć wiele rowerów Diamant powstaje na bazie wspólnych ram, zawsze jest miejsce na indywidualność i wyróżnienie:
- Diamant Juna na nowo definiuje rower elektryczny w stylu retro.
- Innowacyjny i stylowy rower elektryczny Zouma do dojazdów z częściowo zintegrowanym akumulatorem zdobywa nagrody za wzornictwo.
- Rodzi się nowa tradycja w postaci limitowanych edycji, projektowanych na nowo każdego roku dla każdej nowej kolekcji.
Ktoś pisze do nas: „W naszej piwnicy nadal stoi stary rower Diamant”. „Moi rodzice zawsze jeździli na rowerach Diamant”, twierdzi inna osoba. Na ulicach Chemnitz, Lipska, Drezna, Berlina i Poczdamu Diamant jest tym, czym Peugeot w Monachium, Hamburgu i Kolonii. Z jedną różnicą: nowoczesne rowery Diamant doskonale pasują do poszukiwanych modeli retro.
Nasza przyszłość – wysokiej jakości kultowe rowery
Obecnie Diamant Bicycle Works to jedyna na świecie fabryka rowerów firmy Trek. Trek dał nam stabilizację i przyszłość – żyjemy i mamy się dobrze. Diamant jest nadal synonimem wysokiej jakości rowerów z Saksonii. Nasi mechanicy w Hartmannsdorf nadal zajmują się montażem wszystkich rowerów Diamant na miejscu. Obecnie produkujemy również rowery dla marek Trek i Electra przeznaczone na rynek europejski.
Dział marketingu i zarządzania produktami firmy Diamant od czasów firmy Villiger ma siedzibę w Szwajcarii. Obecnie tradycja ta liczy już prawie 40 lat. Nasi inżynierowie i projektanci współpracują z kolegami z centrum rozwoju firmy Trek w Harderwijk w Holandii. Można by powiedzieć, że: Diamant jest Saksończykiem posiadającym dom wakacyjny w Szwajcarii, drugie miejsce zamieszkania w Holandii i małżonka pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych.
My, ludzie pracujący w firmie Diamant, jesteśmy pełni pasji. Każdego dnia z dumą i wdzięcznością staramy się kontynuować długą tradycję marki Diamant. W firmę Diamant wkładamy całe serducha. Tę osobistą więź odczuwa wielu wiernych fanów marki. To właśnie wyróżnia markę Diamant na tle innych tradycyjnych firm.
Nasza historia jest długa. Odzwierciedla historię każdego człowieka: ma wzloty i upadki, jest pełna zmian. Ale zawsze jedziemy do przodu.